So si šibaki revilitatcia?

O natcionalnio šibakocentro aktivno si te vazdel thaj kerela stimulatcia kaste šai žjal mai but angle le natcionalnio minoretoske šiba ando gav, si te žutin ande pušimaske žanglimata, si te vazden metodi te šai zuriavol le manušenge posibilita te šai uzin thaj te len palpale le šiba thaj vi te rispin avri o haliaripe pa revilitatcia.

E buči kai žjal avri pe kudo te vazdelpe jekh šib te šai biril te trajil mai dur ando trajo bušol revilitatcia (språkrevitalisering) . E revilitatcia pa natcionalnio minoretoske šiba žjal avri pe kudo ke vi trubul te lel thaj te vazden pe le šiba bute fialontca ande ružni buča. O mai lungo plano (tsego) le bučantca si ke trubun te žjal mai angle o vorbipe kadale šibengo vi individualnio thaj vi ando gav thaj te del o manuš mai baro rindo kai jekh laši buči kai žjal angle pa le natcionalnio minoretoske šiba thaj kultura te šai lel hasna amari kaver generatcia.

Sostar si dar ke jekh šib šai xasavol?

O gor ke jekh minoritoski šib si ando rizko te xasavol kerdjolpe butivar pala jekh lungo vriama manai aktivnot haj si ando asimilatcia (assimilering) kai gelas avri pe kudo ke parudjilas e šib zurales. O parujimos ande šibako processo žjal avri kada ke jekh manuš kai vorbil jekh šib lokores paruvel thaj žjal leske o vorbipe pe jekh kaver šib. Ande jekh šibako parujimasko processo e šib si uzime mai xantci pe sa le riga, thaj kado mai angle ingerel ži pe kudo ke e šib či mai žjal angle katar le niamuri ži kai le glati.

Buča kai trubun kerde te šai parudjol la šibako parujimasko proceso

Jekh šibako parujimasko proceso lel pe katar but diferentno historji thaj gavunikane faktoruri thaj mai butivares naj e doš katar le manušesko šibako halope. Šibaki revilitatcia žjal avri pe kudo te šai arakhel o manuš intrumenturi thaj metodi te šai vazden pe mai but manuš kai vorbin e šib, te avel žutipe ande šib maškar le generatcji thaj te vazdelpe o valoro (rindo) la šibako. Jekh importanto kothor ande revilitciako proceso si ke trubul žutipe le žjenen kai den duma kaste te šai len zor te uzin pengi šib kana godi.

Anglune punkturi pe revilitatcia ande minoritoske šiba

Le natcionalnio minoritoske šiba si len diferentno teliarimaske punkturi ande šibaki revilitatcia thaj ružni trubumata ande žutimaske buča. Jekh dikhipe pe adjes, kamel te phenel kai trordjol jekh šib ando šibako parujimasko proceso thaj soske faktoruri šai keren impakto po uzipe la šibako, trubul te avel todino sar jekh fundamento pe buči pa revilitacia šibengi thaj kerdimata. Thaj sa ande jekh vriama si e mai bari provokatcia pe sa le natcionalnio minoritoske šiba, žjal avri kade ke la šibako parujimasko proceso kerdas ta le šibengo destinio si hotime ando Švedo.