- Startsida
- Stöd och språkråd
- Språktjänster
- Svensk-romska ordlistor
- Coronaordlista
Coronaordlista
Ordlistan består av ett hundratal ord på tre romska dialekter: arli, kelderasch och lovari. Den består av ord som är vanligt förekommande i information och nyheter om pandemin.
Ordlistan är framtagen av Språkrådets språkvårdare Baki Hasan. Ordlistan är översatt till kelderasch av David Demetri och till lovari av Dragan Lärlund. De svenska uppslagsorden är genomgångna av Åsa Holmér som är språkvårdare i fackspråk och terminologi.
Svenska | Romska arli | Romska kelderasch | Romska lovari |
---|---|---|---|
1177 Vårdguiden | 1177 Arakhibaskoro gajdi | 1177 Špitako gajdo | 1177 Sastimaskovezetipe |
allmän smittspridning | sarikano astarkeribaskoro/zarazibaskoro buvljarkeribe | puterdo pherimos | prosto zarazakobuljharipe |
allmän spridning | sarikano buvljarkeribe, opšto buvljarkeribe | puterdo vhularimos, themesko vhularimos/pherimos | prosto buljharipe |
allmänfarlig sjukdom | sarikano opasno nasvalipe, sarinenge opasno nasvalipe | savorenge bedako nasvalimos | prosto-nasul nasvalipe |
andningsbesvär | pehinibaskoro pharipe, vogilejbaskoro pharipe, dišibaskoro pharipe | phurdimasko pharimos | phurdimasko-čino |
andningsskydd | pehinibaskoro arakhibe, vogilejbaskoro arakhibe, dišibaskoro arakhibe | phurdimasko arakhipe, phurimasko protekto | phurdimasko-šarajipe |
andnöd | pehinibaskoro pharipe, vogilejbaskoro pharipe, dišibaskoro pharipe | phurdimasko ašajimos, phurdimasko pharimos | phurdimasko-tasojipe |
ansiktsmask | mujeskiri maska | mujeski maska | moski-maska |
ansiktsskydd | mujeskoro arakhibe | mujesko vušarimos, mujesko protekto | facako-šarajipe, mosko-šarajipe |
antikropp | antibadan, antitelo | antistato | antitago, antitrupo |
antikroppstest | antibadaneskoro testi, antiteloskoro testi | antistatoski proba/sumajimos | antitagotesto, antitrupo-zumajipe |
coronaepidemi | koronakiri epidemija | koronaki epidemija | coronaki-epedemija |
coronaisolering | koronakoro izoliribe | koronako phandajimos, koronako isolerimos | coronaki-izolacija |
coronapandemi | koronakiri pandemija | koronaki pandemija | coronaki-pandemija |
coronapatient | koronakoro pacienti | koronako paciento | coronako-pacijento |
coronasmitta | korona astaribe, korona zaraza | koronako pherimos, koronako astarimos | coronako-pherdjaripe |
coronaspridning | koronakoro buvljojbe | koronako vhulajimos, koronako pherimos | coronako-buljharipe |
coronatest | korona testi | koronako proba | corona-testo, corona-zumajipe |
coronatider | koronakoro vakti | koronake vriama | coronake-vrami |
coronavirus | korona virus | koronavirus | Coronavirus |
coronavirussmitta | korona virusastaribe, korona virus zaraza | koronavirus pherimos | coronavirusesko-pherdjaripe, /-zaraza |
covid-19-smitta | kovid-19 astaribe, kovid-19 zaraza | kovid 19 pherimos | covid-19-pherdjaripe, /-zaraza |
distansarbete | distanstikano butikeribe, duralo butikeribe | buči kheral, buči dural | kheral-butji, dural-butji |
droppsmitta | čulibaskoro zarazibe (thavdibe taro nakh, čhijnibe, khujnibe) | kroplongo pherimos | kapjako-pherdjaripe, čungaresko-pherdjaripe |
epidemi | epidemija | epidemija | epidemija |
EU:s smittskyddsmyndighet, ECDC | EU:akoro vlasti bašo astaribaskoro arakhibe, ECDC | Evropaki pherimaski organisatsia, ECDC | Evropake žutimaske-raj pe bare nasvalimata, ecdc |
Europeiska centrumet för förebyggande och kontroll av sjukdomar, ecdc | Evropikano centri bašo čhinavkeribe hem kontroliribe nasvalipa, ecdc | Evropako centrumo so keren kontrolope nasvalimata ecdc | Evropako centrum po tamadipe thaj kontrola pe bare nasvalimata, ecdc |
exponering | eksponiribe, ovibe čhivdo | sikajimos | sikajipe, eksponacija |
extraordinär smittskyddsåtgärd | ekstra zarazibaskiri merka | ekstra pherimasko ašajimos | ekstra-kerdo pherimasko-žutimasko-bajo pe zaraza |
feber | jag, temperatura | tatčimos, temperatura, febri | jag, temperatura |
flockimmunitet | kupakoro imuniteti | pherdo grupako imuniteto, pherdo grupako vušorimos | šordo-imuniteto, butalo-imuniteto |
flockskydd | kupakoro arakhibe | grupako protekšono | šordo-šarajipe, butalo-šarajipe |
folkhälsa | manušengoro sastipe, narodoskoro sastipe | narodosko sastimos | manušengo-sastipe |
Folkhälsomyndigheten | Vlasti bašo manušengoro sastipe | Narodosko sastimaski organisatsia | Manušengo-sastimaske-raj |
fältsjukhus | avrutno nasvalengoro kher | pirimaski špita, dromeski špita | cerhaki-bolnica, avrutni-špita |
förbud | zabrana, namukhibe | Ašajimos | ašajipe, naj-slobodo |
halsont | krleskiri dukh | dukh ande khox, khoxeski dukh | Korakidukh |
handsprit | vastengiri dezinfekcija | vastengi rečia, vastengo desinfekcijona | vastengi-račija, vastengo-alkoholo |
hemkarantän | kherutni karantina | Kheresko karanteno | khereski-izolacija, kherutni-karantena |
hosta | khujnibe | xas | xasajipe |
huvudvärk | šereskiri dukh | šereski dukh | šereskidukh |
hälso- och sjukvård | sastipaskoro hem nasvalipaskoro arakhibe | sastimasko ai špitako ažutimos | sastimasko- thaj nasvalimaski-sama |
illamående | peribe muka | ačarimos čores, salimos | zalime, šanglimasko |
immunitet | imuniteti | Imuniteto | imuniteto |
inkubationstid | inkubaciakoro vreme, inkubaciajakoro vakti | vrjama maškar o pherimos ai nasvalimos, inkubaki vrjama | inkubijaciaki-vrama, žikaj-nasvalipe |
inreseförbud | andrekhujbaskiri zabrana, andrekhujbaskoro namukhibe | andre themesko dradimasko ašajimos, themesko ašajimos/stop | ande-tradimasko-ašajipe, andeavimaskoašajipe |
intensivvård | intenzivikano arakhibe, | intensivosko sastarimos | intensivno-sama, baro-sastimasko-žutipe |
intensivvårdsavdelning, iva | intenzivikano odelenje, intenzivikano kotoripe | intensivosko platso/than | intensivno-sastmasko-than, iva |
intubering | intubiribe, intubacija | ntubacija | intubacija, pa-cavija |
isolering | izoliribe | Phandajimos | Izolacija |
karantän | karantina | Karanteno | karanten, izolacija, |
karantäntider | karantinakoro vreme, karantinakoro vakti | Karantenoski vriama | karantenake-vrami |
katastrofmedicin | katastrofakiri medicina | katastrofake draba | katastrofakimedicina |
kirurgiskt munskydd | hirurgikano mujeskoro arakhibe | čirurgoske mujesko protektoro, čirurgoske mujeski maska | kirurgosko mosko-šarajipe |
kontaktspårning | kontaktengoro rodibe | kontaktosko rodimos | resimasko-rodipe |
krisberedskap | krizakiri priprema, krizakoro anglalkerakeribe | problemosko preparimos, čorimasko preparimos | krizako-getope |
krishantering | keribe buti krizaja | problemoski buči | krizako-inkeripe |
krisinformation.se | krisinformation.se, krizakiri informacija | krisinformation.se, problemoski-čorimaski informatsia | krisinformation.se krizakinformacija.se |
ledvärk | zglobengiri dukh | kokalengi dukh | kokalengi-dukh, /-inkerimaskidukh |
luftvägsinfektion | infekcija ko dišibasoro organi, infekcija ko pehinibaskoro organi, infekcija ko vogilejbaskoro organi | bukhengi infekcijona, phurdimaski infekcijona | kolinesko-phurdimaski-infekcija |
läkemedelsverket | iljačengoro vlasti, sastarinengoro vlasti | drabenge-bareraj | |
munskydd | mujeskoro arakhiba | mujesko protekto | mujesko-šarajipe |
muskelvärk | muskuleskiri dukh | kokalengi dukh | muskulengi-dukh, zorakidukh |
Myndigheten för samhällsskydd och beredskap, msb | O vlasti bašo sarinipaskoro arakhibe hem pripremibe | Organisatsia pe savorengi, sama ai preperaimos | Samalinemaske bare-raj kaj žutin thaj geton le manušen ando them, msb |
nysning | čhijnibe | čik | čix |
närkontakt | paše kontakti | paše kontakto | paše-kontakto |
pandemi | pandemija | pandemija | pandemija, peintregophuv |
personlig skyddsutrustning | Lično (plisutni) arakhibaskiri oprema | korkoreske gada protekcijonake | korkoresko šarajimaske-bajura |
receptbelagt läkemedel | receptaja iljači, receptaja sastarin | reseptake draba | receptoske draba |
receptfritt läkemedel | bireceptaja iljači, bireceptaja sastarin | bi reseptake draba | bireceptoske draba |
rekommendation | preporučibe | rekomendacija, referansa | avridel, rekomendacija |
reserestriktion | drumodžajbaskere restrikcije, drumodžajbaskere ograničiba | dromenge phandajimata, dromenge ašajimata | tradimaski-restrekcija, tradimaski-granica |
respirator | respiratori | respiratoro | respirator, phurdipe |
restriktion | restrikcija, ograničibe | granicimos, ašajimos, phandajimos | restrikcija, granica |
riskgrupp | rizikani grupa | riskaki grupa | rizikaki-grupa, daraki-grupa |
samhällsfarlig sjukdom | opasno društvoskoro nasvalipa, opasno sarinipaskoro nambomoripa | bedako nasvalimos savorenge | themeskonasul nasvalipe |
samhällsspridning | buvljojbe ko društvo, buvljojbe ko sarinipa | vhularimos savorenge | themesko-pherdjaripe |
samhällsviktig verksamhet | važno društvoskiri buti, važno sarinipaskiri buti | savorenge vašno buči | themsko-kuč inkeripe |
sjukdomsförlopp | nasvalipaskiri istorija | nasvalimaski historia | nasvalimasko-drom |
sjukfrånvaro | naovibe ko than nasvalipastar | nai pe o than nasvalimastar | nasvalimastar-bi-pothan |
sjukskrivning | bolovanje, ačhojbe khere nasvalo | nasvalimasko lil | iskirime-nasvalo |
skyddsglasögon | jakhengere arakhibaskere naočarija (jakharija) | jakhenge vojagenge protektora | šarajimaske-okula, šarajimaske-jački |
skyddshandske | vastengere arakhina | protektonge manuši, arakhimaske manuši | šarajimaske-kesčuvi |
skyddsmask | arakhibaskiri maska | protektoski maska | šarajimaski-maska |
skyddsutrustning | arakhibaskiri oprema | protektoske gada | šarajimaske-butja |
skyddsvisir | arakhibaskoro viziri | protektoski visiro, protektoski felastra | šarajimasko-visiro, šarajimasko-kusurivo |
smitta | pheribe, astaribe, zarazibe | pherimos | Pherdjaripe |
smittbärare | manuš so ingarela i zaraza | pherimasko ingerimos | pherdjari, pherdjarimasko-zeno |
smittorisk | zarazibaskoro riziko, pheribaskoro riziko, astaribaskoro riziko | pherimasko risko | pherdjarimasko-riziko |
smittsam sjukdom | zarazno nasvalipe | pherimasko nasvalimos | pherdjarimasko nasvalipe |
smittskyddslag | zarazakoro arakhibaskoro zakoni | pherimasko protektosko zakono | pherdjarimaskožutimasko-zakono |
smittspridare | zarazakoro buvljarari | pherimasko pheritori | nasvalimasko-pherdjari |
smittspridning | zarazakoro buvljaribe | pherimasko pherimos | nasvalimasko-pherdjaripe |
smittspårning | zarazakoro rodibe | pherimasko rodimos | nasvalimasko-vurmako-rodipe |
snuva | nakheskoro thavdipe | trozna, troznimos | Trozna |
social distans | socialikano duripe | socialno durimos | socijalno duripe, manušikano duripe/-biresipe |
social distansering | socialikano durterdžojbe | socialne durimata | socijalno duraripe, manušikano biresipe |
Socialstyrelsen | Vlasti bašo socialno ingaribe | Socialno konsiljo, Socialstyrelsen | Raj pa Socijalnovezera |
statsepidemiolog | phuvjakoro epidemiologo, phuvjakoro epidemiologi | themesko epidimiologo | themeskoepidemiologo |
symtom | simptomi | simptomo | simptomo, sikajipe |
symtomfri | bizo simptomi | bi simptomosko | bisimtomo, bisikajipe |
torrhosta | šuko khujnibe | šuki xas | šukoxas |
trötthet | čhindibe, umoribe | činimos | činipe, lindra |
underliggande sjukdom | javera nasvalipa | kaver nasvalimos | kaver nasvalimata |
utplaning av kurva | ispravibe i linija | vortomaski linja | teleperado bandjaripe, televortardo bandjaripe |
vårdcentral, hälsocentral | ambolanta, sastipaskiri centrala, | špita, sastatimaski centrala/špita | sastimaskicentrala |
Världshälsoorganisationen, who | Svetsko sastipaskiri organizacija | Lumiaki sastarimaski organisacia | Ljumakisastimaskiorganizacija |
äldreboende | phurengoro bešibe | phurengo kher | phurengokher |
äldreomsorg | phurengoro arakhibe | phurengi sama | phurengoinkeripe, phurengisama |
sjukvårdsupplysning | nasvalipaskoro arakhibaskoro informiribe | nasvalimasko informatsia | nasvalimatengo-pušipe |